پیشرفت تاریخی در استفاده از CAR T-Cell Therapy برای تومورهای جامد
در یکی از مهمترین پیشرفتهای اخیر در زمینه ایمنیدرمانی سرطان، نتایج اولین کارآزمایی بالینی تصادفی و کنترلشده از درمان CAR Tcell در بیماران مبتلا به تومورهای جامد منتشر شد. این مطالعه نقطهعطفی در تلاشهای چندساله برای توسعه و کارآمدسازی فناوری CAR Tcell فراتر از سرطانهای خونی است.
در این کارآزمایی بالینی، پژوهشگران نوعی CAR T خاص به نام CT041 را بررسی کردند. این سلولهای T اصلاحشده علیه آنتیژن Claudin 18.2 هدفگیری شدهاند؛ این آنتیژن بهطور خاص در سلولهای سرطانی معده، پانکراس و مری بیان میشود و در بافتهای سالم حضور حداقلی دارد، بنابراین انتخابی مطلوب برای ایمنیدرمانی است.
نتایج کلیدی مطالعه
در مطالعهای که اخیراً در مجله معتبر Nature Medicine منتشر شده، 134 بیمار مبتلا به سرطانهای گوارشی پیشرفته که درمانهای استاندارد را دریافت کرده بودند، وارد آزمایش شدند. نیمی از این بیماران سلولهای CAR T دریافت کردند و نیم دیگر فقط تحت مراقبتهای معمول قرار گرفتند.
مهمترین یافتهها:
افزایش بقای بدون پیشرفت بیماری (PFS): 7.9 ماه در گروه CAR T در مقایسه با 5.6 ماه در گروه کنترل.
نرخ پاسخ کلی: 57٪ از بیماران گروه درمانی پاسخ مثبت داشتند که شامل کاهش اندازه تومور یا توقف پیشرفت آن بود.
ایمنی و تحملپذیری: عوارض جانبی قابل مدیریت بودند و عمدتاً شامل تب، خستگی و درجات خفیف سندرم آزادسازی سایتوکاین (CRS) بودند.
اهمیت بالینی و پژوهشی
تا پیش از این، موفقیت درمانهای CAR T عمدتاً به سرطانهای خونی مانند لوسمی و لنفوم محدود میشد. اما تومورهای جامد به دلیل موانعی نظیر تنوع آنتیژنی، محیط ایمنی مهاری در تومورها، و نفوذ ضعیف سلولهای T به بافت سرطانی، پاسخ مناسبی به این نوع درمان نمیدادند. این مطالعه نشان داد که با هدفگیری دقیق آنتیژنهای خاص تومور، مانند Claudin 18.2، میتوان از این موانع عبور کرد.
همچنین این تحقیق مسیر را برای گسترش درمانهای CAR T به سایر انواع تومورهای جامد مانند سرطان ریه، کبد، و تخمدان هموار میسازد، بهویژه در صورت یافتن آنتیژنهای اختصاصی مشابه.
نتیجهگیری
مطالعه اخیر یک گام مهم به سوی استفاده عملی از ایمنیدرمانی سلولی در درمان تومورهای جامد است. با بهبود طراحی سلولهای CAR T، انتخاب دقیقتر بیماران و کنترل بهتر عوارض جانبی، این فناوری میتواند به یکی از ارکان اصلی درمان سرطان در آینده تبدیل شود.